Anal Fistülün Seton Yöntemiyle Tedavisi

 

     Anal Fistül Nedir ?

   Bilindiği gibi anal fistül, kalın bağırsağın son kısmından anal kanalın dışına doğru ince bir tüp oluşması ve bu kanalcığın makata birkaç santimetre uzaklıkta dışarı açılmasıdır. Oluşan ince tüp şeklindeki kanalcığa fistül traktı denir. Makatın dışına açıldığı deliğe dış ağız, içeride kalan bağırsakla birleştiği deliğe iç ağız denir. İç delik kalın bağırsaktaki mikroplarla sürekli temasta olduğundan devamlı iltihaplı kalır ve bu iltihap dış ağızdan sürekli akmaya devam eder. Fistül kanalı tıkanırsa apse oluşur ve daha sonra ya kendiliğinden boşalır yada cerrahi müdahale ile boşaltılır.

     Fistül ameliyatı

Alçak yerleşimli basit fistüller fistülotomi (fistülün açılması) veya fistülektomi (fistülün çıkarılması) yöntemi ile tedavi edilir. Bu yöntemler fistül tarktının iç ve dış ağzını içerecek şekilde kesilerek temizlenmesi veya fistül kanalının çıkarılması şeklinde uygulanır. Başarısı % 100 e yakındır.

      Perianal fistül’de seton uygulaması;

Seton yöntemi komplike fistülü (Fistül traktı büyük abdest tutmayı sağlayan kasların üzerinden dolaşan fistüller) olan hastalara uygulanır. Fistül kanalının dışkı tutmayı sağlayan kaslarla ilişkisi ciddi önem kazanır. Fistül kanalı bu kasların içinden (alt, orta veya üst kısma yakın) yada tamamen üstünden geçebilir. Bu durumda ameliyatı yaparken kasları kısmen veya tamamen kesmek gerekebilir. İşte kasların çoğunun veya tamamının kesilmesini gerektiren ameliyatlar yapılamaz, yapılırsa hasta ameliyattan sonra büyük tuvaletini tutamaz veya kısmen kaçırabilir. Burada SETON yöntemi devreye girmektedir. Normal ameliyat esnasında kaslar kesilince kasılıp çekilir ve uçları birbirinden uzaklaşır tekrar yaklaştırılıp dikilemez. Seton yönteminde fistül traktının içinden silikondan yapılmış bir ip geçirilir. İç ve dış ağızdan çıkarılan ip bağlanır. Bu ip aylarca orada tutulur. İpin vücutta yarattığı yabancı cisim reaksyonu nedeniyle vücut ipi dışarı doğru kaydırarak atmaya çalışır. İpin biraz gergin tutulması ile ip haftada 1-2 milimetre olacak şekilde aşağı doğru kasları keserek ilerler. Fistül kanalı da ipi takip ederek aşağı doğru kayarken arkadan skatris dokusu ile kapanıp iyileşir.

Bu kadar yavaş bir kesme olurken kaslar kasılıp uzaklaşmaz ve ipin arkasından nedbe dokusu ile tekrar birleşerek iyileşir. Böylece kasların kopması engellenmiş olur. Bu işlem aylarca sürünce ip cilt altına kadar gelir ve dışarı atılır. Arkada kalan kaslar da iyileşir ve uçlar birbirinden ayrılmaz. Yani makatta yetmezlik oluşmaz. Klasik ameliyatta bir dakika da kesilen kaslar SETON yönteminde birkaç aya yayılarak önden kesilirken arkadan iyileşmesine zaman kazandırılıp kas uçlarının birbirinden uzaklaşması önlenmiş olur. Böylece ameliyatı mümkün olmayan hastaların tedavisi sağlanır. Yukarıdaki açıklamalardan anlaşılacağı gibi SETON yöntemi tedavisi klasik ameliyatla mümkün olmayan fistüllerin tedavisinde uygulanır ve uygulanması oldukça zahmetlidir. Başarı oranı %60 lar civarındadır. Bu oran düşük gibi görünse de sonuçta tedavisi mümkün olmayan komplike fistüllerde başka alternatifi olmayan bir yöntemdir.